OLAMADI İŞTE- IT COULD HAVE HAPPENED

TÜRKÇE (For English please scroll down.)

29 Haziran 2009'da aldığım bir e-postanın başlığı inanılmazdı: "İsviçrede Animasyon İşi". (Animationsjob in der Schweiz). Adeta İsviçre'ye duyduğum özel yakınlık hissini bilen birisi dalga geçiyordu!

Artık emeklilik hakkımı da kazanmıştım, kariyerimi çocukluğumdan beri çok sevdiğim, her fırsatta ziyaret ettiğim ülkede bitirebilmek inanılmaz bir lütuf olacaktı. Hem de göl kenarında, ufku karlı dağlarla çevrili, kendisi çok sevimli masalsı Lüsern (Almanca Luzern, Fransızca Lucerne) şehrinde.

Oradaki SWAMP stüdyosunun sahibi Jonas Raeber'le 1995'te Annecy Festivali'nde tanışmıştık, hem de ilginç bir şekilde. Lâle ile yaptığımız Kebabaluba'nın gösetrildiği akşam Jonas'ın Grüezi'si de gösterilmişti- hem de arka arkaya! Filmlerdeki benzerlik (karakterin seyirciye bakarak monolog çekmesi, milli özeleştiri unsuru, İsviçreli'nin filmindeki yabancı düşmanlığı temasının bizim filmdeki düşmanlığı uyandıran yabancı tiplemesine iyi tekabül etmesi belli ki seçici kurulun da dikkatini çekmiş.

İsviçre asıllı çizer Zep'in Titeuf resimli romanının uzun metraj çizgi filme uyarlanması gündeme gelince İsviçre makamları tarafından yapılacak mali destek prodüksyonun belli bir kısmının İsviçre içinde yapılması şartına bağlanmış, bu da İsviçre'deki nadir animasyon prodüksyon birimlerinden birine sahip olan Herr Raeber'i ümitlendirmiş. Benim Disney tecrübemin yatırımcıları ve ilgili makamları etkileyeceğini dedüşünmüş olmalı ki beni- Lâle'yle beraber- Lüsern'de çalışmaya davet etti.
Prodüksyonun büyük kısmını Paris'te Neomis üstlenecekti. Neomis eskiden Paris Disney stüdyosuydu, yani eskiden çalıştığım, meslek hayatımın en 
heyecan verici günlerinin geçtiği yer. Çok güzel bir maceranın bizi beklediğine inanmamak zordu! Bir yandan Maltepe Üniversitesi'nde ders verirken dersleri aksatmadan
iki defa kısa iş gezilerine  uçup dönmeyi bile becerdik- bir defa Cenevre ve eski göz ağrısı Paris'e, bir defa da Lüsern'e!

Lâle'nin bu fotoğrafını 
2009 Aralık ayında Lüsern'de
acele iş gezisinde çekmiştim.

Ama ne olduysa oldu, prodüksyonu yöneten Fransız MoonScoop şirketi Herr Raeber'ın stüdyosunu dışlamayı becerdi, Anlaşılan İsviçre içinde harcanması gereken parayı prodüksyona daha az ilintili hizmetlere harcayarak işi kitabına uydurmuş. O güzel hayâl Lüsern'deki gölün suyuna düştü!

Fransızlar tarafından sırtından vurulmak: Lüsern'deki bu anıt, 10 Ağustos 1792'de Fransız kralını kendi halkına karşı savunurken ölen tahmini 760 İsviçreli askerin anısına yapılmış.1820-21'de Bertel Thorvaldsen'in tasarımına göre Lukas Ahorn tarafından gerçekleştirilmiş. 

(Görüntü kendi objektifimizden.)

  
Derken Neomis Stüdyosu'nu yöneten Bruno Gaumetou doğrudan onlara, istersem evden, çalışmamı önerdi. M. Gaumetou'yu tanırdım ve çok severdim. Bunca yıl sonra bana hâla güven göstererk bu teklifi yapması beni çok duygulandırdı.

İşe hevesle atıldım, hatta filmin kahamanı Titeuf'ü tatilinde İstanbul'a geleceğini söyleyen bir minik sahne yapıp yolladım, havayı ısıtacak bir espri olsun diye!

Fakat problemler birbirini kovaladı.Filmin televizyon dizisindeki gibi statik olmayacağı, Goofy Movie ve Lilo & Stitchîn animasyon tarzlarının örnek alınacağı söylenirken her yaptığım abartılı bulundu. Modellerde kullanılan ağız şekillerini kullanmam istenmedi. Örnek animasyonlar bilgisayarımın açamayacağı kadar ağır dosyalarla geldi.

Neyse, sahnelerime nihayet onay almaya başladım, sonra derken M. Gaumetou'dan sitemkâr bir yazı geldi. Yapmış olduğum sahnelerin hiçbirinin kullanılamayacağını söylemişler. 

Ben de bütün yazışmaları gönderdim- "onaylandı" dedikleri postaları da.

Bay Gaumetou bunun üzerine büyük bir jest yaptı- harcadığım zamanı telâfi etmek için o sahnelerin parasını ödedi- hem de çoğu sadece kaba hâlindeydi ve hiçbirini kullanmayacaklardı. Bu son derece centilmence tavrını buradan animasyon camiasına ilân ediyorum.

Sonra birgün M. Gaumetou'dan bir veda mektubu geldi. MoonScoop paralarını ödememiş, bir zamanlar Disney Paris olan Neomis iflâs etmişti. Bruno Gaumetou artık kepenkleri indiriyor, bunu yaparken de beraber çalışmış olduklarına teşekkür ediyordu. 

E-postanın tarihi 26 Ocak 2014. Kendisinden bir daha haber alamadım. 

 Bruno Gaumetou 2012'de Annecy 'de.

(Görüntü Annecy Festivali sitesinden.)

İsviçre'ye karşı olumlu hislerime tercüman olan bir eskiz defteri sayfası.

A sketcbook page where I pour my positive feelings for Switzerland. 

  
 Titeuf'ün Tatil Planı- Les Vacances de Titeuf from tahsinozgur on Vimeo.

Titeuf tatilde İstanbul'a gelecek! Neden olmasın,
ben de onun memleketine gitmiyor muyum? (Ses benim sesim.)

Titeuf will spending his holidays in Istanbul!
Why not, I enjoy spending mine in his country, don't I? (The voice is mine.)

 
Kullanılmayan "Titeuf" sahnelerim-My Unused "Titeuf" Scenes from tahsinozgur on Vimeo.

Titeuf sahnelerimin hepsi değilse de çoğu. Baştan onaylansalar da hiçbiri kullanılmadı.

Most, but not all of my Titeuf scenes. Though initially approved, none were used.

 ENGLISH

An e-mail that arrived in my mailbox on June 29th, 2009 had such an unbelievable phrase written in the "subject" field that I thought it was a prank.

It said "Animaton job in Switzerland" (Animationsjob in der Schweiz). It had to be a prank by someone who knew of the attraction that country exercises on me.

I was already eligible to retire. How wonderful it would be to close my career in a country I have liked so much since childhood. An in Lucerne (Luzern in German), a lakeside town of fairytale architecture, with snow covered mountains lined along the horizon.

I had met Jonas Raeber, owner of SWAMP studio, in course of the 1995 Annecy Animation Festival. It was an interesting mutual introduction; our films were screened back to back on the same nigreht. Herr Raeber had his Grüezi, Lâle and I our Kebabaluba, two films incredibly similar in approach and complementary in theme. Both had a single character talking directly to the audience, both involved national self-criticism, the Swiss film had Swiss bigotry for a theme and our film the unpolished Turkish immigrant who inspires that bigotry. The selection committee had obviously seen it fit to pair them together.

There was now a project to bring the comic book character Titeuf to the big screen. Created by the Swiss comic artist Zep, it would benefit from some Swiss state support- provided a certain percentage of the investment be spent inside Switzerland. This raised Herrn Raeber's hopes that his SWAMP would get the Swiss share of the production, for you see though SWAMP is an acronym for "Switzerland's Weeniest Animated Motion Pictures", it is still the most established operation there. Hoping my status as an ex-Disney animator would persuade investors and authorities he invited me and Lâle to join the production. A large part of the production was to be handled by Neomis in Paris, which used to be Disney Paris, the placewhere I hade spent the most fulfilling part of my 
career. It seemed we were on thethreshold of a wonderful adventure. We even managed to make two short business trips while still teaching at Maltepe University without missing a class, one to Geneva and Paris, the other to Lucerne.

I took this photo of Lâle in Lucerne,
during our lightning business trip
in December 2009.



But it was not to be. MoonScoop, the French company handling and overseeing the project, managed to keep SWAMP outside the production, apparently dispensing the required percentage in Switzerland for less production oriented services. That was the end of a wonderful dream!

Speared in the back by the French: this monument in Lucerne commemorates the estimated 760 soldiers of the Swiss Guard who died defending the French King against his own subjects during the attack on the Tuileries, August 10th 1792. Sculpted 1820-21 by Lukas Ahorn to the design by Bertel Thorvaldsen.

(Image from our own camera.) 

Then Bruno Gaumetou of Neomis proposed that I work directly for them, from home if I would. I knew M Gaumetou from my time at Disney, was fond of him and respected him. I was touched that he displayed the confidence to make me the offer. 

I threw myself to the project with enthusiasm, even animated a short scene where Titeuf says he'll be vacationing in Istanbul, just to warm up the atmosphere.

But things did not run smoothly. The brief said the animation of film was not to be static like in the TV series, and The Goofy Movie and Lilo & Stitch were given as styles to emulate, but whatever I did had to be toned down. I was not even allowed to use mouth positions that were given on the model sheets. Sample animation arrived in files that were too large for my computer to handle. 

Eventually I started to get approvals. Then out of the blue I got a letter from M. Gaumetou, expressing his disappointment in me. He had been told my scenes were all unusable. I mailed him all the correspondence that had taken place between myself and the studio, including the mails that gave approvals to the scenes. 

M. Gaumetou responded with a grand gesture- he financially compensated me for the time and effort spent, even though a large part of the animation was still rough and none would be used. He acted like the gentleman I have known him to be and I would like the whole animation community to know it.

Some time later I got another mail from M. Gaumetou, a "farewell" letter so to speak. MoonScope had defaulted on its payments to Neomis, forcing it to bankruptcy. The studio, the last remains of Disney Paris, had closed shop and M. Gaumetou was thanking all friends and collaborators.

That mail arrived on Jan. 26th, 2014. I never heard from him again.

Bruno Gaumetou in Annecy, 2012.

(Image from the Annecy Festival website.)